कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
१६.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १५८

डेटिङ एप्सबाट चम्किए एन्ड्री

धनीका कुरा
दिनेश यादव

काठमाडौँ — चौवालीस वर्षअघि मस्कोमा जन्मेका एन्ड्री एन्ड्रिभ एकजना रुसी उद्यमी हुन् । आफैंले सञ्चालन गरेको डेटिङ नेटवर्किङ (एप) बाट उनी अर्बपति बनेका छन् ।

डेटिङ एप्सबाट चम्किए एन्ड्री

उनका पाँचवटा डेटिङ एप विश्वभर सञ्चालनमा छन् । ती सबै उत्तिकै लोकप्रिय र चर्चित छन् ।

सन् २००४ मा माम्बा (पछि नाम परिवर्तन गरी वाम्बा बनाए) को स्थापना गरे, उनले । यो एउटा रुसी अनलाइन डेटिङ साइट हो । हाल यो साइटको उपयोग १५ मुलुकका ३१ लाख मानिसले गर्छन् । ‘वाम्बा’ को लोकप्रियता पछि एन्ड्रीले सन् २००६ मा अर्को डेटिङ साइट ‘ब्याडु’ सुरु गरे, हाल यो साइट विश्वकै सबैभन्दा ठूलो अनलाइन बन्न सफल भएको अमेरिकी अखबार ‘फोब्र्स’ ले जनाएको छ । ‘ब्याडु’ को उपयोग १९० मुलुकका ३८ करोड प्रयोगकर्ताहरूले ४७ भाषामा गरिरहेका छन् । सन् २०१४ मा उनले २८ लाख प्रयोगकर्ताका साथ अमेरिकाकै सबैभन्दा तीव्र गतिमा विस्तार भइरहेको ‘बम्बल’ डेटिङ साइटमा १० लाख डलर लगानी गरे । पछि यसलाई पनि आफ्नै कब्जामा लिन सफल भए । यो एप/साइट पनि प्रयोगकर्तामाझ उत्तिकै हिट भएको छ । यसरी सन् १९९९ मा एन्ड्रिभले एउटा वेब–ट्रयाकिङ व्यवसाय ‘स्पाइलग’ बाट सुरु गरेको नेटवर्किङ कारोबारलाई विस्तार गर्दै फोब्र्सको अर्बपति सूचीमा आफूलाई समावेश गराउन सफल भएका छन् । यिनको यो साइटले वेबमास्टर्सलाई आगन्तुकहरूको ट्रयाक गर्नका लागि सहयोग गर्छ ।

युवाहरू माझ लोकप्रिय ‘डेटिङ’ शब्दलाई यिनले ‘क्यास’ गर्दै मनग्ये आम्दानी गरेका छन् । हाल नाम र दाम दुवै कमाइसकेका उनी अझै अविवाहित छन् । नयाँ–नयाँ एप्स अविष्कार गर्ने धुनमा रहेका उनी विवाहका लागि तत्कालै नसोचेको बताउँछन् । उनी हाल बेलायतको लन्डनमा बसोबास गर्छन् । त्यहीँबाट आफ्नो नेटवर्किङ व्यवसाय चलाउने गरेका छन् । ‘फोब्र्स’ का अनुसार यो वर्ष विश्वका अर्बपतिहरूको सूचीमा यिनी १ हजार ५ सय ६१ औं स्थानमा सूचीकृत भएका छन् । उनको कुल सम्पत्ति १ दशमलव ५४ अर्ब अमेरिकी डलर (रियल टाइम ४ अप्रिल २०१८) रहेको छ । एन्ड्रीले विश्वकै सबैभन्दा ठूलो एप ‘ब्याडु’ सहित पाँच वटा सफल अनलाइन डेटिङ साइट बनाएर चर्चित भएका हुन् । यिनले लैंगिक विभेद नहोस् भनेर पुरुष, महिला, समलिंगीलगायतका लागि छुट्टाछुट्टै एप्सको विकास गरेका छन् । यिनका डेभलपर्सले समलिंगीहरूका लागि ‘च्यापी’ नामको एपको विकास गरेका छन् । त्यस्तै अर्को एप ‘हयुग्गल’ हो, जसले लोकेसन्सका आधारमा डेटिङका लागि सहयोग गर्छ । महिलाले मात्रै प्रयोग गर्ने डेटिङ एप्स ‘बम्बल्स’ हो । ‘ब्याडु’ को यो एप/साइटमा ७९ प्रतिशत हिस्सेदारी रहेको छ । यो एपको प्रयोगबाट महिलाहरूले सजिलै प्रेमालाप गर्न सक्छन् ।

धेरैले आफ्नो करियरमा प्रगति र सफलताका लागि विभिन्न व्यक्तिसँगको अन्तरक्रिया र जन–सम्पर्कलाई माध्यम बनाएका हुन्छन् । तर, उनी प्रचारभन्दा बढी आफ्ना कामलाई नै प्राथमिकता दिन्छन् । त्यसैले त एन्ड्रीले आफूलाई सधै ‘लो प्रोफाइल’ मा राखे । अहिले पनि त्यो स्वभाव उनले छाडेका छैनन् । आफ्नो करियर या प्रगतिबारे कहिले पनि प्रेसमार्फत चर्चामा ल्याउन रुचाएनन् । फोब्र्स अखबारको रुसबाट प्रकाशित एउटा अंकमा उनलाई ‘पश्चिमा मुलुकमा सबैभन्दा रहस्यमय व्यवसायी’ भनेर उल्लेख गरेको छ । अखबारको यो टिप्पणीलाई यिनले तत्कालै खण्डन गरे ।

यसो त मस्कोदेखि लन्डनसम्मको लामो यात्रा पूरा गर्दा उनले धेरै उकाली र ओरालीहरू पार गर्नुपर्‍यो तर हरेस भने कहिले खाएनन्, फलस्वरूप आज सफल भएका छन् । यिनको वास्तविक नाम एन्ड्री ओगन्डज्याटिएन्ट हो । वैज्ञानिक आमाबुबाका सन्तान उनी सफल उद्यमी बनेका छन् । धेरै वर्षपछि एन्ड्रीले आफ्नी आमाको पहिलो नाम आफूसँग जोडेका हुन् । किनभने उनी आमाको नामबाट आफूलाई चिनाउन चाहन्थे । प्रविधि क्षेत्रमा उनी एकाएक आएका भने होइन । घरमा रहेका खेलौनाहरूमा प्रयोग गरिएका हार्डवेयरबाट १० वर्षकै उमेरमा यिनले रेडियो बनाएका थिए । उक्त रेडियो यिनले साथीहरूसँग च्याटिङ गर्नमा प्रयोग गर्थे ।

सन् १९९२ मा १८ वर्ष उमेरमा मस्को विश्वविद्यालयमा भर्ना भएका यिनी आफ्नो पढाइलाई निरन्तर कायम राख्न सकेनन् । केही बाध्यताहरूका कारण छोटो अवधिमै पढाइ छाडेर उनी स्पेन हानिएका थिए । घुमघाममा बढी रुचि छ, उनको । ‘म यात्रा गर्न र विश्वलाई हेर्न र बुझ्न चाहन्थें,’ एक अन्तर्वार्तामा एन्ड्रीले भनेका छन् । कुनै बेला उनले अनलाइन स्टोर ‘भाइरस’ पनि सञ्चालन गरे । यो स्टोर सञ्चालन गर्नुअघि युरोपभरिको भ्रमण गर्नका लागि आफ्ना अभिभावकसँग ऋण लिएका थिए । सन् १९९५ ताकाका उक्त स्टोरबाट रुसी इन्टरनेट प्रयोगकर्ताहरूले कम्प्युटर र योसँग सम्बन्धित सामग्रीहरू खरिद गर्ने गर्थे ।

सन् १९९७ मा बुबाबाट लिएको ऋण तिर्नका लागि ‘केही हजार डलरमा’ उक्त कम्पनी बिक्री गरे । त्यसबाट बचेको केही रकमबाट सन १९९९ मा ‘स्पाइलग’ सफटवेयर सञ्चालनमा ल्याए । उक्त सफटवेयरमार्फत वेब मास्टर्सका प्रयोगकर्ताहरूलाई पछयाउने गरेका थिए । उक्त साइटलाई यिनले ‘गुगल एनालिटिक्सको हजुरबा’ भनेका छन् । एन्ड्री भन्छन्, ‘गुगलले मेरो कपी गर्‍यो भन्ने दाबी मेरो होइन तर गुगल मेरो परियोजनाबाट उत्प्रेरित भएको चाहिँ पक्कै हो ।’ ल्यारी पेज र सर्गे ब्राइनले सेप्टेक्बर १९९८ मा गुगलको स्थापना गरे, सन् २००५ मा गुगल एनालिटिक्स सार्वजनिक गरे । एन्ड्री डिसेम्बर २००१ मा कारणबस स्पाइलगबाट बाहिरिने निर्णय गरे । त्यसको एक वर्षपछि २००२ मा उनले विज्ञापन कम्पनी सुरु गरे । त्यसमा रुसी कम्पनी फिनम होल्डिङले लगानी रहेको थियो । सन् २००८ मा बेगनमा उक्त कम्पनीको धेरै हिस्सा पुगेको थियो । गुगलले उक्त कम्पनीलाई प्राप्ति गर्ने चाहना राखेका थिए तर पूरा हुन सकेन । पछि यिनले उक्त कम्पनीसँगको आफ्नो संलग्नता परित्याग गरे । स्रोत : एजेन्स

प्रकाशित : चैत्र २४, २०७४ ०८:२६
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?