प्रधानमन्त्रीको रहस्यमयी सपना !

मैले आफ्नो जीवनकालमा विश्वविद्यालयमा पढाएँ । राजनीतिक दर्शनका अनेक किताबहरु लेखेँ । त्यो धेरै पहिलेको कुरा हो । कुरा जति सुकै पुरानो भए पनि राजनीतिक चिन्तनको मामिलामा पण्डितहरुले मलाई भुल्न सक्लान् तर अस्वीकार गर्न सक्दैनन् ।

हामी मरेका मान्छे, जसको भौतिक अस्तित्व छैन । विपनामा प्रत्यक्ष भेट हाम्रो निम्ति सम्भव छैन । हामी अशरीरी आत्माहरुले तिमी जिउँदा शरीरीहरुसँग भेट्ने भनेको सपनामा नै हो । फेरि निन्द्रा विना सपना कहाँ ? निन्द्रा जति गहिरो हुन्छ, सपनाको सम्भावना पनि त्यति नै प्रवल हुन्छ । तिम्रो निन्द्राको गहनताले गर्दा सपनामा आउन सम्भव भएँ । तिम्रो दिव्य सपनामा म हाजिर छु प्यारे !

पहिला त तिमी अठार घण्टा काम गर्छौ भन्ने सुनेको थिएँ । महामारीविरुद्ध संघर्षको यो चटारोमा तिमीलाई भेट्न नपाइएला कि भन्ने बडो चिन्ता थियो । तर अब त्यो चिन्ता रहेन । सुविधासम्पन्न यो आरामदायी महलमा तिमी आराम गरिरहेका छौ । वैश्विक व्याधिले मै हुँ भन्ने साम्राज्यहरुलाई समेत हायलकायल पारेको घडिमा यो तिम्रो कस्तो लोभलाग्दो आराम ! तिम्रो आराम चिरन्जीवी रहोस् !

सुनेँ, कोरोनाको यो कालकहरमा तिमीले जनतालाई जीवन र स्वतन्त्रतामध्ये एक थोक रोज्न आदेश दियौ । म प्रभावित भएँ । अति प्रसन्न भएँ । लाग्यो यो धरामा मेरो आस्था मरेको छैन । मेरो मान्यता के हो भने राज्यको इच्छाअनुसार काम गर्नु नै मानिसको स्वतन्त्रता हो । राज्य छैन भने मानिसको स्वतन्त्रता पनि छैन । स्वतन्त्रताको सर्वाधिकार राज्यमा सुरक्षित हुनुपर्छ व्यक्तिमा होइन । किनकि राज्य भनेको धरतीमा ईश्वरको अवतरण हो । विश्वात्माको साकार रुप त्यही हो । राज्य पूर्ण छ, मानिस अपूर्ण । राज्यको विरोधमा मानिसले जुन वैयक्तिक स्वतन्त्रता खोज्छ, त्यो मानवीय नभएर केवल पशु स्वतन्त्रता हो । राज्यले सदैव यस्ता पाशविक स्वतन्त्रताको दमन गर्नुपर्छ ।

मेरो यो कुरालाई मार्क्सले बुझ्न सकेन । ऊ मदेखि परपरी बटारिएर हिँड्यो । उसले पूँजीको कुरा गर्यो । पूँजी नै वर्गीय समाजको माईबाप हो भन्यो । उसले मेरो विश्वात्माको अवधारणालाई ठाडै इन्‍कार गर्‍‍यो । अझ द्वन्द्ववाद सम्बन्धी मेरै विचारलाई टाउकोले टेकेको हुँदा सुल्ट्याएर खुट्टामा उभ्याएको छु भनी झुठा दावी गर्‍यो । हाय, उसको अहंकार ! विश्वात्माले उसलाई सदबुद्धि देउन् !

दुर्भाग्य, मैले आफ्नो जीवनकालमा तिमीजस्तो चेला पाउन सकिनँ । त्यसैले मलाई घरीघरी झोँक चल्छ र भन्न मन लाग्छ, मार्क्सवाद भनेको बेकारहरुको दर्शन हो, त्यो लेनिनवाद भनेको लफंगाहरुको सिद्धान्त हो र माओवाद भनेको त झन् आततायीहरुको विचारधारा हो ।

म यस मानेमा खुशी छु कि अब 'बुर्जुवा सामन्तवाद दलाल नोकरशाही पूँजीवाद र साम्राज्यवादको शोषण विरुद्धको संघर्ष' भन्ने नारा जो नेपालका कम्युनिष्टहरुको सर्वकालिक थेगो थियो त्यो कम्तिमा तिम्रा पार्टीका एजेण्डाहरुबाट लोप हुँदै गएको छ । तिमीहरुले यी तथाकथित साम्यवादी विचारधाराको यस्तो जादुयी संश्लेषण गरिदियौ कि उत्पादनका साधनमाथि सर्वहारा वर्गको अधिनायकत्व भन्ने मार्गचित्र अब नजाने गाउँको बाटो भइसकेको छ । जसलाई उखेलेर फालेपछि मात्र यो देशको कायाकल्प हुनसक्छ, भाग्य र भविष्य सुध्रन सक्छ भन्ने तिम्रा पार्टीका लोकप्रिय नेता मदन भण्डारीको विचार आफैंमा असान्दर्भिक मात्र भएको छैन बरु किटान गरिएका सबै वर्गशत्रुहरु तिमीहरुका मित्रशक्ति भइ सकेछन् । वाह् ! यो हो नि द्वन्द्ववादको वाद प्रतिवा र उत्तम सम्वाद (सिन्थेसिस) । मैले भन्ने गरेको विश्वात्माको पूर्णता यसैमा सम्भव छ ।

सुनेको छु, भण्डारीले त अझ यस्तोसम्म भन्थे रे कि यदि कसैलाई उनका धारणाहरु चित्त बुझेनन् भने मज्जाले आलोचना गर्न सकिन्छ । सुझाव दिन सकिन्छ । खण्डनमण्डन समेत गर्न सकिन्छ । त्यसको निम्ति उनी सदैव शीर निहुराएर नम्रतापूर्वक ती कुराहरु लिन र ग्रहण गर्नको निम्ति तयार छन् । अरे एउटा कम्युनिष्ट नेतामा यो हदको विनम्रता ? अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताका सवालमा यस्तो खुलापन ? संसारभरको इतिहासमा यस्तो वचन दुर्लभ छ । यस्ता नेता पनि दुर्लभ छन् । साँच्चै अचेल कहाँ छन् महामहिम भण्डारी? मैले भेट्न पाएको छैन । भेटेँ भने स्वतन्त्रताका सम्बन्धमा उनीसँग दुईचार बात राख्ने थिएँ । र, भन्ने थिएँ, जो वास्तविक छ त्यो अरिङगाल हुन्छ, जो अरिङगाल छ त्यो वास्तविक हुन्छ ।

तर, हे पार्थ ! म तिम्रै प्रशंसक हूँ । तिमीले शासनको बागडोर सम्हालेपछि वैयक्तिक अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको आयतन मरिच झैँ चाउरिएर गयो । र, तिम्राविरुद्ध बोल्नेहरुको हुर्मत लिइयो । गीत गाउनेदेखि सामाजिक सञ्जालमा पटरपटर कराउनेहरुको मुख बन्द गरायौं । कतिलाई त जेलको हावा चखायौ । शस्त्र, शास्त्रदेखि लिएर अरिंगाल अस्त्रसम्मको अचुक प्रयोगले तिम्रो यो शासनलाई पूर्णता दिएको छ । तिम्रो शासनकालमा घटित लस्कर-ए-काण्डहरु तिम्रा राजनीतिक जीवनका गहनाहरु हुन् । सम्हालेर राख्नू । भोलि विश्वात्माले राजनीतिक प्राणी हुनुको प्रमाण खोज्न सक्नेछन् । त्यसबेला यी दसीहरु अवश्यै काम आउनेछन् ।

मलाई थाहा छ, तिम्रै पार्टिका सहकर्मी नेताहरु तिमीदेखि कति जल्छन् भनेर । तिनलाई औडाह भएको छ । ईर्ष्याले तिनका चित्त खरानी भइसकेको छ । थाहै छ, तिम्रोविरुद्ध चौतर्फी घेराबन्दी भएको छ । पार्टिभित्रै तिमीलाई अल्पमतमा पार्ने र तिम्रो सत्ता गिराउने कुटिल खेलको रचना भइरहेको छ । यता तिमी लकडाउन भन्छौ तर उता तिम्रै क्याविनेटको मन्त्री खुदै बसपार्क जान्छन् र गाउँघरजाने मान्छे बटुलेर बस चढाउँछ । हेर त बन्दाबन्दीमा पनि कसरी मान्छेहरु बाटोमा देखिएका छन् । ती कुन दुलाबाट निस्किए ? अनि काठमाण्डुबाट क्यामेरा बोकेर रातारात पत्रकार कसरी त्यहाँ पुगेको छ ? हो, कुरो रहस्यमय छ, जसलाई तिमीले समयमै ठम्यायौ । तर नआत्तिनु, तिम्रो विरोधमा दुष्टहरुले जतिसुकै ङ्यारङ्यार गरे पनि उनीहरुले भित्तो चिथोरेर आफ्नै नङ्ग्रा भाँच्न बाहेक अर्थोक केही गर्न सक्दैनन् । तिमी निश्चिन्त होऊ । बस् यसरी नै यो धरामा राज गरिरहनु ।

अब तिमीले यो कुरा स्पष्टसँग भनिदिनुपर्छ कि तिमी नै राज्य हौ । राज्यका विरुद्ध नागरिकलाई बोल्ने र विद्रोह गर्ने कुनै हक छैन । जस्तो मैले भन्दै आएको थिएँ, 'राज्य सर्वोच्च नैतिक समुदाय हो र यो कुनै पनि व्यक्तिभन्दा माथि छ ।' उचित के हो अनुचित के हो यसको निर्धारण गर्ने एक मात्र अधिकारी पनि तिमी नै हौ । सबै प्रश्नका उत्तर तिमी हौ । राजनीतिदेखि रसायनशास्त्रसम्म जीवनदेखि जीवविज्ञानसम्म सत्य त्यही हो जो तिमी जान्दछौ । बाँकी सब मिथ्या हुन् ।

स्मरण गर, हे मेरा प्रिय शासक ! विभाजित जर्मनीलाई एकीकृत बनाएको मेरै विचारले हो । हिटलरको नाजीवाद र मुसोलिनीको फासिवाद मेरै विचारका जगमा खडा भएका हुन् । भलै मानिसहरुले उनीहरुलाई घृणा गर्लान्, तर इतिहासले आफ्नो श्रेस्ताबाट उनीहरुको लगत कट्टा गर्न सक्दैन । र, भनिदिएको छु यी अधर्मी मानिसहरुले तिम्रो जतिसुकै आलोचना गर्दै रहुन्, इतिहासमा आफ्नो नाम अमर गर्ने महान उद्देश्यबाट तिमी किञ्चित विचलित हुनु हुँदैन ।

सुनेको छु, थाहा छैन कति सत्य हो, सिंगापुरका लि क्वान यू, मलेसियाका महाथिर तिम्रो विकास योजनाका आदर्श हुन् अरे । उत्तरको सी पथ त अब पार्टिको मार्गदर्शन नै बन्न लागेको छ रे । तर मलाई के लाग्छ भने तिमीले कसैबाट सिक्नु नै छ भने संयुक्त राज्य अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पबाट सिक । अनुशरण गर्नका लागि समकालीन विश्वका शासकहरु समक्ष त्यस्तो कुनै आदर्श मौजुद छ भने डोनाल्ड ट्रम्प नै एक हुन्, अन्तिम हुन् । क्यामेष्ट्री नमिल्ला कि भनेर चिन्तै लिनु पर्दैन तिमीले ।

तिमीले देश काल र परिस्थितिको कुनै ख्याल राख्नु पर्दैन । मन लगेजस्तो सुकै अध्यादेश ल्याउन सक्छौ । अर्काको पार्टी फुट्छ र आफ्नो इच्छा सिद्ध हुन्छ भने तिमी जस्तोसुकै हत्कण्डा अपनाउन पनि सक्छौ । तिमीलाई नैतिकता अनैतिकताका बारेमा कुनै बारबन्देज छैन । तिम्रो आदेश नै नैतिकता हो । त्योबाहेक संसारमा अर्को कुनै नैतिकता छैन । नभुल, तिमी नै राज्य हौ । र, अन्त्यमा यही भन्न चाहन्छु कि सुख र समृद्धिका तिम्रा ती सपनाहरु अलपत्र नपरुन् । विकासका कुनै पनि योजना तुहेर नजाउन् । अराजक मान्छेहरुले तिम्रो राजीनामा माग्लान् । कुनै पनि हालतमा नदिनु । तिमी भएनौँ भने यो राज्य डुब्छ । सब सखाप हुन्छ । विश्वात्माले तिम्रो कल्याण गरुन् !

अन्तिम दृश्यांश

प्रधानमन्त्रीको आराममा बिराम लाग्छ । उनको तन्द्रा हो या निन्द्रा जो यकिन हुन सकेको छैन, त्यसबाट बिउँझन्छन् । उठेर देशको हालखबर बुझ्न भनी समाचारका पोर्टलहरुतिर आँखा कुदाउँछन् । उनको आँखा यो आलेखमा पुगेर टक्क अडिन्छ, जो भर्खर तपाईँले पढ्नु भयो । उनी यसलाई सर्सर्ती पढ्छन् । उनलाई अचम्म मात्र होइन, आश्चर्य समेत लाग्छ र ताज्जुब पनि । तुरुन्त देशका पत्रकारहरुलाई डाक्न लगाउँछन् । आकस्मिक प्रेसमिट आयोजना गरिन्छ । र प्रधानमन्त्री भन्छन् 'हेर्नुस्, म भर्खर निन्द्राबाट बिउँझिएर उठ्दै छु । मैले जुन सपना भर्खर देखेको हुँ त्यसको यथा वृतान्त यो पत्रिकामा कसरी दुरुस्त प्रकाशित भएर आयो ? रहस्यपूर्ण छैन र ?'