किमाथांकादेखि स्याप्रु नाच्दै

चीनको सीमावर्ती संखुवासभाको किमाथांकाबाट आएका उनीहरू आफ्नो परम्परागत गीत र नृत्य पस्कँदै थिए । भोजपुरको षडानन्द नगरपालिका दिङ्ला बजारमा आयोजित कार्यक्रममा उनीहरूले ‘ङिमटासी स्याप्रु’ अर्थात् ‘सम्मानमा नाच्ने नृत्य’ प्रस्तुत गरिरहेका थिए ।

१५ वर्षीय छियाङ भोटे, सोही उमेरका पिमा भोटे, फुपू भोटे, छिरिदिच्छिक भोटे, घाङजुङ भोटे, ‘ङिमटासी स्याप्रु’ र आम्जु भोटे प्रस्तुति दिइरहेका थिए । कोरोना महामारीपछि भर्खरै सञ्चालन भएको विद्यालयमा पठनपाठन चलिरहे पनि बिदाको समय मिलाएर मौलिक नृत्य र जातीय चिनारीका लागि उनीहरू जुट्ने गरेको बताउँछन् ।

केही महिना पहिले आधारभूत तहको पढाइ सकेर पहिलो पटक संखुवासभाको खाँदबारीमा ९ कक्षामा पढ्न आएको आम्जुले बताइन् । स्थानीय हिमालय माध्यमिक विद्यालयमा अध्ययनरत उनीहरू लेखपढसँगै फुर्सदको समय संखुवासभा तथा छिमेकी जिल्लाका विभिन्न स्थानमा ‘ङिमटासी स्याप्रु’ लाई चिनाउन जुटेका हुन् । ‘हाम्रो संस्कृति सबै सामु चिनाउन हिँडेको हौं,’ छिवाङले भने, ‘किमाथांका, भोटखोलातिर मात्रै सीमित नाचलाई अब सबैतिर देखाउन मन छ ।’

गाउँ–ठाउँमा विवाह तथा अन्य अवसरमा पुग्ने पाहुनाका स्वागतमा उक्त गायन तथा नृत्य गरिने छियाङ बताउँछन् । केटाले किप्तिन, पाम्दिङ, र केटीले मुगा र हरियो प्वाँलो, रेजीको हारसहित जुत्ता लगाएर नृत्य गर्छन् । हिमाली जिल्ला संखुवासभाको साविक गाविसको हटिया, चेपुवा र पावाखोलाका केही भाग समेटेर भोटखोला गाउँपालिका बनाइएको छ ।

त्यसै क्षेत्रमा स्याप्रु नृत्य लोकप्रिय रहेको हिमालय माविका सहायक प्रधानाध्यापक ताराबहादुर बुढाथोकी बताउँछन् । बुढाथोकीले आफ्ना विद्यालयमा किमाथांकाबाट अध्ययनका लागि आएका बालबालिकालाई त्यस क्षेत्रको गीत तथा नृत्य प्रचार अभियानमा साथ दिएका छन् ।